Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы Заңның 42-5-бабының қолданыстағы редакциясы түсініктемелермен.
1. Тұтынушы тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы функцияларды жүзеге асыратын мемлекеттік органдарға жазбаша нысанда өтініш беру жолымен не Тұтынушылардың құқықтарын қорғаудың бірыңғай ақпараттық жүйесі арқылы өтінішпен не шағыммен жүгінуге құқылы.
Тұтынушы жазбаша нысанда жүгінген кезде тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы функцияларды жүзеге асыратын мемлекеттік органдар немесе уәкілетті орган мұндай өтінішті Тұтынушылардың құқықтарын қорғаудың бірыңғай ақпараттық жүйесіне енгізуді және оны құзыретіне сәйкес тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы функцияларды жүзеге асыратын тиісті мемлекеттік органға жіберуді қамтамасыз етеді.
2. Тұтынушы сатушының (дайындаушының, орындаушының) ерікті түрде құқықтар мен заңды мүдделерді бұзушылықтарды жоюы, тауардың (жұмыстың, көрсетілетін қызметтің) кемшіліктері салдарынан залалды (зиянды) өтеуі туралы наразылықпен оған жүгінген кезден бастап, егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше мерзім белгіленбесе, екі айдан кешіктірмей тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы функцияларды жүзеге асыратын мемлекеттік органдарға жүгінуге құқылы.
3. Тұтынушының өтінішіне:
1) сатушының (дайындаушының, орындаушының) тұтынушының өтінішіне жауабының көшірмесі, ал егер осы Заңда белгіленген мерзім ішінде сатушының (дайындаушының, орындаушының) жауабы алынбаған болса, – тұтынушының сатушыға (дайындаушыға, орындаушыға) өтінішінің көшірмесі (бар болса);
2) өтініште жазылған мән-жайларды растайтын өзге де құжаттар (бар болса) қоса тіркеледі.
4. Тұтынушының өтінішінде:
1) жеке тұлғаның тегі, аты, әкесінің аты (егер ол жеке басын куәландыратын құжатта көрсетілсе), жеке сәйкестендіру нөмірі (ол бар болса), пошта мекенжайы;
2) өзіне қатысты тұтынушының талаптары қойылған сатушының (дайындаушының, орындаушының) деректері (заңды тұлғаның атауы, пошта мекенжайы, бизнес-сәйкестендіру нөмірі (ол бар болса);
3) тұтынушының талабы және тұтынушылық даудың мән-жайлары көрсетілуге тиіс.
Өтініште байланыс деректері (телефон, факс нөмірлері, электрондық пошта мекенжайлары және өзге де мәліметтер), сондай-ақ тауарларды (орындалған жұмыстарды, көрсетілген қызметтерді) және сатушының (дайындаушының, орындаушының) әрекеттерін фото-, аудио-, бейнетіркеуді қоса алғанда, өтініш дұрыс және уақтылы қаралуы үшін қажетті, тұтынушының құқықтары мен заңды мүдделерінің бұзылғандығын растайтын материалдар көрсетілуі мүмкін.
5. Өтініш Тұтынушылардың құқықтарын қорғаудың бірыңғай ақпараттық жүйесі арқылы берілген жағдайда өтінішке қажетті құжаттардың сканерленген көшірмелері қоса тіркеледі.
Қажет болған жағдайда, тұтынушының өтінішін қарайтын, тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы функцияларды жүзеге асыратын мемлекеттік орган ұсынылған құжаттар көшірмелерінің түпнұсқаларын құжаттарды сұратуға құқылы.
Қазақстан Республикасының Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы Заңының 42-5-бабына түсініктеме
Қазақстан Республикасының Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы Заңының 42-5-бабы тұтынушылардың тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы функцияларды жүзеге асыратын мемлекеттік органдарға жүгіну рәсімін реттейді. Баптың 1-тармағына сәйкес тұтынушы жазбаша нысанда немесе тұтынушылардың құқықтарын қорғаудың бірыңғай ақпараттық жүйесі арқылы өтінішпен немесе шағыммен жүгіне алады. Өтініш жазбаша нысанда берілген кезде мемлекеттік органдар оның бірыңғай ақпараттық жүйеге енгізілуін және тиісті мемлекеттік органға берілуін қамтамасыз етеді.
Баптың 2-тармағына сәйкес тұтынушы бұзушылықтарды жою туралы шағыммен сатушыға/дайындаушыға/Орындаушыға жүгінген сәттен бастап екі ай ішінде мемлекеттік органдарға жүгіне алады.
Егер сіз сатып алған өнімге немесе қызметке қатысты мәселеге тап болсаңыз, шағымды сатушыға, өндірушіге немесе Орындаушыға жібере аласыз. Бұл әдетте жазбаша түрде жасалады және келесі ақпаратты қамтуы керек:
Мәселенің қысқаша сипаттамасы;
Қызметті сатып алу немесе алу күні мен орны;
Чектің көшірмесі немесе сатып алуды растайтын басқа құжат;
Бұзушылықты жою бойынша күтулер мен ұсыныстар;
Сатушы немесе орындаушы сізбен байланыса алатындай байланыс деректері.
Бұл электрондық поштаны пошта, факс немесе электрондық пошта арқылы жіберуге болады. Егер сіз өзіңіздің шағымыңызды мүмкіндігінше тезірек қарастырғыңыз келсе, оны электрондық пошта немесе факс арқылы жіберген жөн.
Егер сіз сатушыға/өндірушіге/Орындаушыға шағымданған болсаңыз және олар сіздің талаптарыңызды қанағаттандырмаса, сіз медиация немесе арбитраж сияқты дауларды шешудің соттан тыс тетіктері арқылы дауды шешуге тырысуға болады. Егер бұл сәтсіз болса, сіз сотқа шағым бере аласыз.
Елге және аймаққа байланысты сізде әртүрлі құқықтар мен міндеттер болуы мүмкін екенін білу маңызды және сізге дұрыс талап қою және мүдделеріңізді қорғау үшін құқықтық көмек қажет болуы мүмкін.