Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы Заңның 42-4-бабының қолданыстағы редакциясы түсініктемелермен.
1. Құқықтары мен заңды мүдделері бұзылған тұтынушы сатушыға (дайындаушыға, орындаушыға) құқықтары мен заңды мүдделерін бұзушылықтарды жою және тауардың (жұмыстың, көрсетілетін қызметтің) кемшіліктері салдарынан осы бұзушылықтар келтірген залалды (зиянды) тұтынушыға ерікті түрде өтеу туралы наразылықпен жүгінуге құқылы.
Тұтынушының сатушыға (дайындаушыға, орындаушыға) наразылығы қолма-қол табыс етіледі не табыс етілгені туралы хабарламасы бар тапсырысты пошта жөнелтімі нысанында не сатушының (дайындаушының, орындаушының) электрондық пошта мекенжайы бойынша, егер мұндай мекенжайды сатушы (дайындаушы, орындаушы) бұрын көрсеткен болса, жіберіледі.
2. Сатушы (дайындаушы, орындаушы) тұтынушының наразылығын қарауға және тұтынушының талаптарымен келіспеген жағдайда тұтынушының наразылығын алған күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде құжатпен негізделген дәлелді жазбаша жауап ұсынуға міндетті. Осы құжаттардың көшірмелері сатушының (дайындаушының, орындаушының) тұтынушыға жауабына қоса тіркелуге тиіс.
Сатушының (дайындаушының, орындаушының) жауабы тұтынушыға осы баптың 1-тармағының екінші бөлігінде жазылған тәсілдермен ұсынылады.
Егер сатушының (дайындаушының, орындаушының) жауабы мерзімнің соңғы күнінен жиырма төрт сағат бұрын поштаға тапсырылса немесе басқа да байланыс құралдары бойынша жіберілсе, онда осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген мерзім өтіп кеткен болып есептелмейді.
3. Егер сатушы (дайындаушы, орындаушы) күнтізбелік он күн ішінде наразылыққа жазбаша жауап бермесе немесе бұзушылықтарды жоюдан және тауардың (жұмыстың, көрсетілетін қызметтің) кемшіліктері салдарынан келтірілген залалды (зиянды) ерікті түрде өтеуден бас тартса, сондай-ақ тұтынушылық дауды сотқа дейінгі тәртіппен қарауға қатысудан бас тартса, тұтынушы уәкілетті органға, тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы функцияларды жүзеге асыратын мемлекеттік органдарға жүгінуге құқылы.
Қазақстан Республикасының Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы Заңының 42-4-бабына түсініктеме
Қазақстан Республикасы Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы Заңның 42-4-бабы тауардың (жұмыстың, көрсетілетін қызметтің) кемшіліктерінен туындаған құқықтар мен заңды мүдделердің бұзылуын жою және залалдарды (зиянды) өтеу мақсатында тұтынушының сатушыға (дайындаушыға, Орындаушыға) жүгіну рәсіміне жатады.
Баптың 1-тармағына сәйкес тұтынушы шағымды сатушыға (дайындаушыға, Орындаушыға) жіберуге не оны жеке өзі не тапсырылғаны туралы хабарламасы бар тапсырысты пошта жөнелтімі түрінде не егер мұндай мекенжайды бұрын сатушы (дайындаушы, орындаушы) көрсеткен болса, электрондық пошта арқылы беруге құқылы.
Баптың 2-тармағы бойынша Сатушы (дайындаушы, Орындаушы) тұтынушының шағымын қарауға және шағымды алған күннен бастап күнтізбелік 10 күн ішінде құжатпен негізделген дәлелді жазбаша жауап беруге міндетті. Бұл сатушы (өндіруші, Орындаушы) тұтынушылардың талаптарын қарауға және шешуге жауапты екенін көрсетеді, бұл оларға сапалы және дәлелді жауап алуға мүмкіндік береді. Егер сатушы (дайындаушы, орындаушы) белгіленген мерзімде жауап бермесе немесе жауап жеткілікті түрде дұрыс ұсынылмаса, тұтынушы өзінің құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау мақсатында уәкілетті органға немесе мемлекеттік органдарға жүгінуге құқылы.
Сондай-ақ, бұл мақалада сатушы (дайындаушы, Орындаушы) тұтынушының шағымына дәлелді, құжатталған жазбаша жауап беруі керек екендігі көрсетілген. Бұл өте маңызды, өйткені тұтынушының талабы егжей-тегжейлі қарастырылуы керек, ал сатушының (өндірушінің, Орындаушының) жауабы сенімді және фактілерге негізделген болуы керек.
Егер сатушы (дайындаушы, Орындаушы) 10 күнтізбелік күн ішінде шағымға жауап бермесе немесе бұзушылықтарды жоюдан және залалды өтеуден бас тартса, тұтынушы уәкілетті органға немесе тұтынушылардың құқықтарын қорғаумен айналысатын мемлекеттік органдарға жүгіне алады. Бұл тұтынушыға сатушы (өндіруші, Орындаушы) шағымға жауап бермеген немесе бұзушылықтарды жоюдан бас тартқан жағдайда өзінің құқықтары мен заңды мүдделерін қорғауға мүмкіндік береді. Мұндай жағдайда, Қазақстан Республикасының Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы Заңының 42-4-бабының 3-тармағында көрсетілген жағдайда тұтынушы уәкілетті органға немесе тұтынушылардың құқықтарын қорғаумен айналысатын мемлекеттік органдарға жүгіне алады. Осылайша, Қазақстан Республикасының Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы Заңының 42-4-бабы, егер ерікті реттеу мүмкін болмаса, тұтынушыларға өз құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау мүмкіндігін қамтамасыз етеді.