Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы Заңның 34-бабының қолданыстағы редакциясы түсініктемелермен.
1. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше белгіленбесе, орындаушы жұмысты орындау (қызмет көрсету) туралы шартта белгіленген мерзімде жұмысты орындауға (қызмет көрсетуге) міндетті.
2. Шартта жұмысты орындаудың (қызмет көрсетудің) бастапқы және түпкілікті мерзімдері, сондай-ақ жұмыстың жекелеген кезеңдерінің аяқталу мерзімдері (аралық мерзімдер) айқындалуы мүмкін.
Егер жұмыс (көрсетілетін қызмет) шарттың қолданылуы мерзімі ішінде бөліп орындалатын (көрсетілетін) болса (мерзімді басылымды жеткізу, техникалық қызмет көрсету), жұмысты орындаудың (қызмет көрсетудің) аралық мерзімдері көзделуге тиіс.
3. Жұмысты орындаудың (қызмет көрсетудің) шартта көрсетілген бастапқы, түпкілікті және (немесе) аралық мерзімдері тараптардың келісімі бойынша өзгертілуі мүмкін.
4. Егер орындаушы жұмысты орындау (қызмет көрсету) мерзімдерін – жұмысты орындауды (қызмет көрсетуді) бастау және (немесе) аяқтау мерзімдерін және жұмысты орындаудың (қызмет көрсетудің) аралық мерзімдерін бұзса, оны мерзімінде аяқтау анық мүмкін болмаса, онда тұтынушы шарттан бас тартуға және залалдарды өтеуді талап етуге құқылы.
Егер жұмысты орындау кезінде оның тиісті дәрежеде орындалмайтыны айқын болса, тұтынушы кемшіліктерді жою үшін орындаушыға жаңа мерзім тағайындауға және осы талапты белгіленген мерзімде орындаушы орындамаған кезде шарттан бас тартуға не жұмысты орындауды орындаушы есебінен үшінші тұлғаға тапсыруға, сондай-ақ залалды өтеуді талап етуге құқылы.
Егер орындаушы жұмысты орындау (қызмет көрсету) мерзімдерін өткізіп алу еңсерілмейтін күш салдарынан немесе тұтынушының кінәсінен болғанын дәлелдесе, тұтынушының осы тармақта белгіленген талаптары қанағаттандырылуға жатпайды.
5. Орындаушы жұмысты орындауға (қызмет көрсетуге) кірісуге және оны аяқтауға тиісті, тұтынушының тағайындаған жаңа мерзімдері шартта көрсетіледі.
Тағайындалған жаңа мерзімдер күнтізбелік он күннен астам уақытқа өткізіп алған жағдайда тұтынушы осы баптың 4-тармағында белгіленген өзге де талаптарды қоюға құқылы.
6. Жұмыс (қызмет көрсету) уақтылы орындалмаған жағдайда шартты бұзған кезде орындаушының жұмысты орындау (қызмет көрсету) процесінде өзінің жұмсаған шығындарын өтеуді, сондай-ақ орындалған жұмысқа (көрсетілген қызметке) ақы төлеуді талап етуге құқығы жоқ.
Қазақстан Республикасының Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы Заңының 34-бабына түсініктеме
Қазақстан Республикасының Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы Заңының 34-бабы Орындаушының жұмысты орындау (қызметтер көрсету) мерзімдеріне байланысты мәселелерді реттейді. Атап айтқанда, бірінші тармақ Орындаушы Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жағдайларды қоспағанда, шартта белгіленген мерзімде жұмысты орындауға (қызмет көрсетуге) міндетті деп бекітеді. Екінші тармақ шартта жұмысты орындаудың (қызмет көрсетудің) бастапқы, соңғы және аралық мерзімдерін белгілеуге мүмкіндік береді.
Егер орындаушы белгіленген мерзімдерді бұзса, онда тұтынушы шарттан бас тартуға және шығындарды өтеуді талап етуге құқылы. Сондай-ақ, егер жұмысты орындау кезінде оның тиісінше орындалмағаны анық болса, тұтынушы кемшіліктерді жою үшін жаңа мерзім тағайындауға құқылы және орындаушы бұл талапты орындамаған жағдайда, тұтынушы шарттан бас тартуға немесе кемшіліктерді жоюды Орындаушының есебінен үшінші тұлғаға тапсыруға, сондай-ақ шығындарды өтеуді талап етуге құқылы. Егер Орындаушы жұмысты орындау (Қызмет көрсету) мерзімінің кешіктірілуі еңсерілмейтін жағдайларға байланысты немесе Тұтынушының кінәсінен болғанын дәлелдесе, осы бапта белгіленген тұтынушының талаптары жойылуы мүмкін.
Егер тұтынушы жұмысты орындау үшін жаңа мерзімдер тағайындаған болса, онда бұл мерзімдер шартта көрсетілуі керек. Егер Орындаушы күнтізбелік 10 күннен астам уақыт ішінде жаңа мерзімдерді орындамаса, онда тұтынушы шарттан қалай бас тартуға және шығындарды өтеуді талап етуге басқа талаптар қоюға құқылы. Алайда, егер Орындаушы жұмысты орындаудың (қызмет көрсетудің) кешіктірілуі еңсерілмейтін күштің салдарынан немесе Тұтынушының кінәсінен болғанын дәлелдей алса, онда тұтынушының талаптары қанағаттандырылмауға тиіс.
Егер тұтынушы жұмысты орындау үшін жаңа мерзім тағайындаған болса, онда бұл мерзім шартта көрсетілуі керек. Егер жаңа мерзім күнтізбелік 10 күннен артық мерзімге кешіктірілсе, онда тұтынушы Қазақстан Республикасының Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы Заңының 34-бабының 4-тармағында сипатталғандай талаптар қоюға құқылы.
Жұмысты уақтылы орындамау (қызмет көрсету) салдарынан шарт бұзылған кезде орындаушының өз шығындарын немесе орындалған жұмыс (көрсетілген қызмет) үшін төлемді өтеуді талап етуге құқығы жоқ. Бұл жұмыстың (қызмет көрсетудің) мерзімінде орындалмауына байланысты шарт бұзылған жағдайда тұтынушы Орындаушыға оның шығындарын өтеуге міндетті емес, ал Орындаушының орындалған жұмыс үшін ақы талап етуге құқығы жоқ екенін көрсетеді. Осылайша, Қазақстан Республикасының Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы Заңы белгіленген мерзімде жұмыс орындалмаған немесе қызмет көрсетілген жағдайда тұтынушылардың құқықтарын қорғауды қамтамасыз етеді.