Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы Заңның 23-бабының қолданыстағы редакциясы түсініктемелермен.
1. Егер Қазақстан Республикасының заңнамасында өзгеше айқындалмаса, дайындаушы (орындаушы) тауарға (жұмысқа, көрсетілетін қызметке) кепілдік мерзімін белгілеуге құқылы, ол мерзім ішінде тауардың (жұмыстың, көрсетілетін қызметтің) кемшілігі табылған жағдайда дайындаушы (орындаушы) тұтынушының осы Заңда белгіленген талаптарын қанағаттандыруға міндетті.
2. Дайындаушы (орындаушы) белгілеген кепілдік мерзімін сатушы ұзартуға құқылы, бірақ оны қысқартуға құқығы жоқ.
3. Сатушы (дайындаушы, орындаушы) тауардың кепілдік мерзімі аяқталғаннан кейін табылған кемшіліктеріне қатысты міндеттемелерді (қосымша міндеттемені) қабылдауға құқылы.
Дайындаушының қосымша міндеттемесінің мазмұнын, мұндай міндеттеменің қолданылу мерзімін және тұтынушының осындай міндеттеме бойынша құқықтарды жүзеге асыру тәртібін сатушы (дайындаушы, орындаушы) айқындайды.
4. Егер дайындаушы (орындаушы) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тауарға кепілдік мерзімін белгілеу жөніндегі міндеттемені орындамаса немесе оны тиісінше орындамаса, сатушы оны белгілеуге міндетті.
5. Осындай міндеттемені орындау үшін қажетті материалдардың, жиынтықтаушы немесе қосалқы бөлшектердің болмауына байланысты оны орындау мүмкін болмайтын жағдайда кепілдік міндеттеме тоқтатылмайды.
Қазақстан Республикасының Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы Заңының 23-бабына түсініктеме
Қазақстан Республикасы Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы Заңның 23-бабы сатушының (дайындаушының, Орындаушының) тауарға (жұмысқа, көрсетілетін қызметке) кепілдік мерзімін белгілеу жөніндегі құқықтары мен міндеттерін айқындайды. Баптың 1-тармағына сәйкес, егер бұған Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаса, дайындаушы (Орындаушы) кепілдік мерзімін белгілеуге құқылы. Белгіленген кепілдік мерзімі ішінде тауардың (жұмыстың, көрсетілетін қызметтің) кемшіліктері анықталған жағдайда дайындаушы (Орындаушы) тұтынушының талаптарын қанағаттандыруға міндетті.
Сатушы кепілдік мерзімін ұзартуға құқылы, бірақ оны азайтуға құқылы емес. Сатушы (дайындаушы, Орындаушы) кепілдік мерзімі өткеннен кейін табылған тауардың кемшіліктері және тұтынушыға көрсетілетін қызмет бойынша қосымша міндеттемелер қабылдай алады.
Қазақстан Республикасының Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы Заңының 23-бабы Тауарларға (жұмыстарға, көрсетілетін қызметтерге) кепілдік мерзімі белгіленген кезде Сатушының (дайындаушының, Орындаушының) құқықтары мен міндеттерін береді. Дайындаушы (Орындаушы), егер ол заңнамада айқындалмаса, Тауарларға (жұмыстарға, көрсетілетін қызметтерге) кепілдік мерзімін белгілеуге құқылы. Сатушы өз кезегінде кепілдік мерзімін ұзарта алады, бірақ оны азайта алмайды. Сондай-ақ, сатушы (дайындаушы, Орындаушы) кепілдік мерзімінен кейін табылған тауарлардың кемшіліктері бойынша қосымша міндеттемелер қабылдай алады. Мұндай қосымша міндеттеменің егжей-тегжейін, оның қолданылу мерзімін және тұтынушының құқықтарын іске асыру тәртібін сатушы (дайындаушы, Орындаушы) айқындайды.
Егер дайындаушы (орындаушы) оны орнату жөніндегі Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген міндетті орындамаса немесе оны тиісінше орындамаса, сатушы тауарға кепілдік мерзімін белгілеуге міндетті. Осылайша, Қазақстан Республикасының Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы Заңының 23-бабы тұтынушылардың құқықтарын қорғаудың маңызды құралы болып табылады және кепілдік мерзімін белгілеуге қатысты сатушының (дайындаушының, Орындаушының) құқықтары мен міндеттерін айқындайды. Бұл сатушының өндіруші белгілеген кепілдік мерзімін қысқарта алмайтындығын, бірақ оны көбейте алатындығын қамтамасыз етеді. Ол сондай-ақ сатушыға (дайындаушыға, Орындаушыға) кепілдік мерзімі өткеннен кейін табылған тауардың кемшіліктеріне қатысты қосымша міндеттемелер қабылдау мүмкіндігін көздейді. Бұл жағдайда сатушы (дайындаушы, Орындаушы) тауардың кемшіліктеріне қатысты міндеттемелерді қабылдауға құқылы, бірақ бұл қосымша міндеттеме. Осы қосымша міндеттеменің мазмұнын, оның қолданылу мерзімін және тұтынушының осы міндеттеме бойынша құқықтарын пайдалану тәртібін сатушы (дайындаушы, Орындаушы) айқындауға тиіс.
Сондай-ақ, егер дайындаушы (Орындаушы) кепілдік мерзімін белгілеу жөніндегі өз міндетін орындамаса немесе бұл міндетті тиісінше орындамаса, сатушы кепілдік мерзімін белгілеуге міндетті. Егер қажетті материалдардың болмауына байланысты кепілдік міндеттемені орындау мүмкін болмаса, сатушының кепілдік міндеттемесі тоқтатылмайды.
Осылайша, кепілдік мерзімі материалдардың, компоненттердің немесе қосалқы бөлшектердің болмауына байланысты үзілмеуі керек, әйтпесе кепілдік міндеттемесі жалғасуы керек. Қазақстан Республикасының Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы Заңының 23-бабының жалпы мазмұны сатушының (дайындаушының, Орындаушының) тауарға (жұмысқа, қызметке) кепілдік мерзімін белгілеуге қатысты құқықтары мен міндеттерін және осы мерзім өткеннен кейін табылған кемшіліктерге қатысты міндеттерді белгілейді.
ҚР Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы Заңының 23-бабына тағы бір түсініктеме
Қазақстан Республикасының Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы Заңының 23-бабы тауарға (жұмысқа, көрсетілетін қызметке) кепілдік мерзімі белгіленген кезде Сатушының (дайындаушының, Орындаушының) құқықтары мен міндеттерін реттейді. Ереже бойынша, егер заңнамада тыйым салынбаған болса, дайындаушы өз тауарына кепілдік мерзімін белгілеуге құқылы. Кепілдік мерзімі ішінде жетіспеушілік анықталған жағдайда, дайындаушы тұтынушының Қазақстан Республикасы тұтынушыларының құқықтарын қорғау туралы заңда белгіленген талаптарын қанағаттандыруға міндетті. Сатушы кепілдік мерзімін ұзартуға құқылы, бірақ оны азайтуға құқығы жоқ. Сондай-ақ, сатушы (немесе дайындаушы, Орындаушы) кепілдік мерзімі өткеннен кейін табылған тауардың кемшіліктеріне қатысты қосымша міндеттемелер қабылдай алады. Егер дайындаушы (Орындаушы) кепілдік мерзімін белгілеу жөніндегі өз міндетін орындамаса немесе оны тиісінше орындамаса, сатушы тауарға кепілдік мерзімін белгілеуге міндетті. Бұдан басқа, Қазақстан Республикасының Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы Заңының 23-бабы кепілдік міндеттеме осы міндеттемені орындау үшін қажетті материалдар, жиынтықтауыштар немесе қосалқы бөлшектер болмаған жағдайда да тоқтатылмайды деп бекітеді.
Тұтастай алғанда, Қазақстан Республикасы Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы Заңның 23-бабы тауарға кепілдік мерзімін белгілеуге қатысты сатушының (дайындаушының, Орындаушының) құқықтары мен міндеттерін белгілейді. Оны өндіруші (Орындаушы) орнатуы немесе үлкейтуі керек, бірақ егер өндіруші өз міндетін орындамаса, сатушы орнатуы мүмкін. Сондай-ақ сатушы (дайындаушы, Орындаушы) кепілдік мерзімі өткеннен кейін табылған тауардың кемшіліктеріне қатысты қосымша міндеттемелер қабылдай алады, алайда мұндай міндеттемелердің мазмұнын, олардың қолданылу мерзімін және тұтынушының олар бойынша құқықтарды орындау тәртібін сатушы (дайындаушы, Орындаушы) айқындауға тиіс. Сатушы, егер дайындаушы (Орындаушы) кепілдік мерзімін белгілеу жөніндегі өз міндетін орындамаса немесе оны тиісінше орындамаса, тауарға кепілдік мерзімін белгілеуге міндетті. Қажетті материалдардың, жинақтауыштардың немесе қосалқы бөлшектердің болмауына байланысты кепілдік міндеттемені орындаудың мүмкін .стігі кепілдік міндеттемені тоқтатуға әкеп соқпайды.